วิปริณามธมฺมา อยํ ธมฺมานํ อาทีนโว โย ธมฺเมสุ ฉนฺทราควินโย ฉนฺทราคปฺปหานํ อิทํ ธมฺมานํ นิสฺสรณํ ฯ ยาวกีวญฺจาหํ ภิกฺขเว อิเมสํ ฉนฺนํ พาหิรานํ อายตนานํ เอวํ อสฺสาทญฺจ อสฺสาทโต อาทีนวญฺจ อาทีนวโต นิสฺสรณญฺจ นิสฺสรณโต ยถาภูตํ นาพฺภญฺญาสึ ฯ เนว ตาวาหํ ภิกฺขเว สเทวเก โลเก สมารเก สพฺรหฺมเก สสฺสมณพฺราหฺมณิยา ปชาย สเทวมนุสฺสาย อนุตฺตรํ สมฺมาสมฺโพธึ อภิสมฺพุทฺโธติ ปจฺจญฺญาสึ ฯ ยโต จ โขหํ ภิกฺขเว อิเมสํ ฉนฺนํ พาหิรานํ อายตนานํ เอวํ อสฺสาทญฺจ อสฺสาทโต อาทีนวญฺจ อาทีนวโต นิสฺสรณญฺจ นิสฺสรณโต ยถาภูตํ อพฺภญฺญาสึ ฯ อถาหํ ภิกฺขเว สเทวเก โลเก สมารเก สพฺรหฺมเก สสฺสมณพฺราหฺมณิยา ปชาย สเทวมนุสฺสาย อนุตฺตรํ สมฺมาสมฺโพธึ อภิสมฺพุทฺโธติ ปจฺจญฺญาสึ ฯ ญาณญฺจ ปน เม ทสฺสนํ อุทปาทิ อกุปฺปา เม วิมุตฺติ อยมนฺติมา ชาติ นตฺถิทานิ ปุนพฺภโวติ ฯ ทุติยํ ฯ

---

[๑๕] จกฺขุสฺสาหํ ภิกฺขเว อสฺสาทปริเยสนํ อจรึ โย จกฺขุสฺส อสฺสาโท ตทชฺฌคมํ ยาวตา จกฺขุสฺส อสฺสาโท ปญฺญาย เม เอโส สุทิฏฺโฐ จกฺขุสฺสาหํ ภิกฺขเว อาทีนวปริเยสนํ อจรึ โย จกฺขุสฺส อาทีนโว ตทชฺฌคมํ ยาวตา จกฺขุสฺส อาทีนโว ปญฺญาย เม เอโส ๑ สุทิฏฺโฐ จกฺขุสฺสาหํ ภิกฺขเว นิสฺสรณปริเยสนํ อจรึ ยํ จกฺขุสฺส นิสฺสรณํ ตทชฺฌคมํ ยาวตา จกฺขุสฺส #๑ ม. ยุ. โส ฯ เอวมุปริปิ ฯ