ภิกฺขเว มิจฺฉาวายาโม นิชฺชิณฺโณ โหติ ... สมฺมาสติสฺส ภิกฺขเว มิจฺฉาสติ นิชฺชิณฺณา โหติ ... สมฺมาสมาธิสฺส ภิกฺขเว มิจฺฉาสมาธิ นิชฺชิณฺโณ โหติ ... สมฺมาญาณสฺส ภิกฺขเว มิจฺฉาญาณํ นิชฺชิณฺณํ โหติ ... สมฺมาวิมุตฺตสฺส ภิกฺขเว มิจฺฉาวิมุตฺติ นิชฺชิณฺณา โหติ ฯ เย จ มิจฺฉาวิมุตฺติปจฺจยา อเนเก ปาปกา อกุสลา ธมฺมา สมฺภวนฺติ เต จสฺส นิชฺชิณฺณา โหนฺติ สมฺมาวิมุตฺติปจฺจยา จ อเนเก กุสลา ธมฺมา ภาวนาปาริปูรึ คจฺฉนฺติ ฯ อิติ โข ภิกฺขเว วีสติ กุสลปกฺขา วีสติ อกุสลปกฺขา ฯ มหาจตฺตารีสโก ธมฺมปริยาโย ปวตฺติโต อปฺปฏิวตฺติโย สมเณน วา พฺราหฺมเณน วา เทเวน วา มาเรน วา พฺรหฺมุนา วา เกนจิ วา โลกสฺมินฺติ ฯ

---

[๒๘๑] โย หิ โกจิ ภิกฺขเว สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา อิมํ มหาจตฺตารีสกํ ธมฺมปริยายํ ครหิตพฺพํ ปฏิกฺโกสิตพฺพํ มญฺเญยฺย ตสฺส ทิฏฺเฐว ธมฺเม ทส สหธมฺมิกา วาทานุวาทา คารยฺหฏฺฐานํ อาคจฺฉนฺติ ฯ สมฺมาทิฏฺฐิญฺเจ ภวํ ครหติ เย จ มิจฺฉาทิฏฺฐี สมณพฺราหฺมณา เต โภโต ปุชฺชา เต โภโต ปาสํสา ฯ สมฺมาสงฺกปฺปญฺเจ ภวํ ครหติ เย จ มิจฺฉาสงฺกปฺปา สมณพฺราหฺมณา เต โภโต ปุชฺชา เต โภโต ปาสํสา ฯ สมฺมาวาจญฺเจ ภวํ ครหติ ... สมฺมากมฺมนฺตญฺเจ ภวํ ครหติ ... สมฺมาอาชีวญฺเจ ภวํ ครหติ ... สมฺมาวายามญฺเจ ภวํ ครหติ ... สมฺมาสติญฺเจ ภวํ ครหติ ... สมฺมาสมาธิญฺเจ ภวํ ครหติ ... สมฺมาญาณญฺเจ ภวํ