โหติ ฯ อยํ วุจฺจติ ภิกฺขเว ภิกฺขุ สมฺมทฺทโส อจฺเฉชฺชิ ตณฺหํ วิวตฺตยิ สญฺโญชนํ สมฺมามานาภิสมยา อนฺตมกาสิ ทุกฺขสฺสาติ ฯ

---

[๓๖๘] โย สุขํ ทุกฺขโต อทฺท ทุกฺขมทกฺขิ ๑ สลฺลโต อทุกฺขมสุขํ สนฺตํ อทกฺขิ นํ อนิจฺจโต ฯ สเว สมฺมทฺทโส ภิกฺขุ ปริชานาติ เวทนา โส เวทนา ปริญฺญาย ทิฏฺเฐ ธมฺเม อนาสโว กายสฺส เภทา ธมฺมฏฺโฐ สงฺขฺยํ นูเปติ เวทคูติ ฯ ปญฺจมํ ฯ

---

[๓๖๙] อสฺสุตวา ภิกฺขเว ปุถุชฺชโน สุขมฺปิ เวทนํ เวทยติ ๒ ทุกฺขมฺปิ เวทนํ เวทยติ อทุกฺขมสุขมฺปิ เวทนํ เวทยติ ฯ สุตวา ภิกฺขเว อริยสาวโก สุขมฺปิ เวทนํ เวทยติ ทุกฺขมฺปิ เวทนํ เวทยติ อทุกฺขมสุขมฺปิ เวทนํ เวทยติ ฯ ตตฺร ภิกฺขเว โก วิเสโส โก อธิปฺปายโส ๓ กึ นานากรณํ สุตวโต อริยสาวกสฺส อสฺสุตวตา ปุถุชฺชเนนาติ ฯ ภควํมูลกา โน ภนฺเต ธมฺมา ฯเปฯ อสฺสุตวา ภิกฺขเว ปุถุชฺชโน ทุกฺขาย เวทนาย ผุฏฺโฐ สมาโน โสจติ กิลมติ ปริเทวติ อุรตฺตาฬ กนฺทติ สมฺโมหํ อาปชฺชติ โส เทฺว เวทนา เวทยติ กายิกญฺจ เจตสิกญฺจ ฯ

---

[๓๗๐] เสยฺยถาปิ ภิกฺขเว ปุริสํ สลฺเลน วิชฺเฌยฺยุํ ๔ ตเมนํ ทุติเยน สลฺเลน อนุเวธํ วิชฺเฌยฺยุํ ๔ เอวํ หิ โส ภิกฺขเว ปุริโส เทฺว สลฺเลน ๕ เวทนา เวทยติ กายิกญฺจ เจตสิกญฺจ ฯ เอวเมว โข ภิกฺขเว อสฺสุตวา ปุถุชฺชโน ทุกฺขาย เวทนาย ผุฏฺโฐ สมาโน โสจติ #๑ ม. ยุ. ทุกฺขมทฺทกฺขิ ฯ ๒ ยุ. เวทิยติ ฯ เอวมุปริปิ ฯ ๓ ม. อธิปฺปยาโส ฯ #ยุ. อธิปฺปาโยโส ฯ ๔ ม. วิชฺเฌยฺย ฯ ๕ ม. ทฺวิสลฺเลน เวทนํ ฯ ยุ. เทฺว #สลฺเล เวทนา ฯ