-[ ธรรมทั้งห้าประการนี้ ในสูตรอื่น ( ปญฺจก. อํ. ๒๒/๙๔/๖๙ ) ตรัสไว้ไม่เฉพาะคนเจ็บไข้ แต่ตรัสไว้สำหรับคนทั่วไป ว่าเป็นธรรมที่เมื่อเจริญทำให้มากแล้ว จะเป็นไปพร้อมเพื่อเบื่อหน่าย คลายกำหนัด ดับสนิท สงบรำงับ รู้ยิ่ง รู้พร้อม และนิพพาน โดยส่วนเดียว.

สูตรถัดไปอีก ( ๒๒/๙๕/๗๐ ) ตรัสว่า เมื่อเจริญทำให้มากแล้ว เป็นไปเพื่อสิ้น อาสวะทั้งหลาย.

อีกสูตรถัดไป (๒๒/๙๕/๗๑) ตรัสว่า เมื่อเจริญทำให้มากแล้ว มีเจโตวิมุตติ และปัญญาวิมุตติเป็นผลเป็นอานิสงส์ ].

องค์สิบห้าเพื่อการทำลายกระเปาะของอวิชชา

(มุ่งผลอย่างเดียวกับมัชฌิมาปฏิปทา)

( ภิกษุ ละตะปูตรึงจิตทั้งห้า ประการเสียได้ คือไม่สงสัยในพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ สิกขา มีจิตไม่ขัดแค้นในเพื่อนสพรหมจารี ; และ ถอนสิ่งผูกพันจิตห้า ประการเสียได้คือไม่กำหนัดในกาม ไม่กำหนัดในกาย ไม่กำหนัดในรูป ไม่เห็นแก่นอน ไม่ประพฤติพรหมจรรย์เพราะปรารถนาความเป็นเทพ ; รวมสิบประการ ได้แล้ว : - )

ภิกษุนั้น เจริญอิทธิบาท (สี่ประการ) อันประกอบพร้อมด้วยธรรมเครื่องปรุงแต่ง มีสมาธิอาศัยฉันทะ - วิริยะ - จิตตะ – วิมังสา เป็นปธานกิจ มี อุสโสฬ๎หี (ความเพียรมีประมาณโดยยิ่ง) เป็นที่ห้า.

ภิกษุ ท. ! ภิกษุนั้น ประกอบพร้อมด้วยองค์สิบห้า รวมทั้งอุสโสฬ๎หีดังนี้แล้ว เป็นผู้ควรเพื่อเจาะแทงกิเลส เพื่อรู้พร้อม เพื่อถึงทับโยคัก เขมธรรมอันไม่มีธรรมอื่นยิ่งกว่า.

ภิกษุ ท. ! เปรียบเสมือนฟองไข่ ๘ ฟอง ๑๐ ฟอง ๑๒ ฟอง อันแม่ไก่นอนทับ กก ฟักด้วยดีแล้ว, โดยที่แม่ไก่ไม่ต้องทำความปรารถนาว่า“ลูกไก่เหล่านี้จงทำลายกระเปาะฟอง ด้วยเล็บเท้า ด้วยจะงอยปาก แล้วออกมาโดยสวัสดีเถิด” ดังนี้ ลูกไก่เหล่านั้นก็สามารถทำลายกระเปาะด้วยเล็บเท้าจะงอยปาก ออกมาได้โดยสวัสดี, ฉันใด ; ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์สิบห้าพร้อมทั้งอุสโสฬ๎หีอย่างนี้แล้ว ก็สามารถเพื่อเจาะแทงกิเลส เพื่อรู้พร้อม เพื่อถึงทับโยคักเขมธรรมอันไม่มีธรรมอื่นยิ่งกว่าได้เอง, ฉันนั้นเหมือนกัน.